Joker
O fenomenie postaci Jokera świadczyć może liczba jego interpretacji. Przy nim nawet sam Batman wydaje się jednostajny w swym wizerunku. W filmach, komiksach czy książkach to głównie posępny mściciel stojący na straży sprawiedliwości Gotham, czasem skrywający swą traumę pod maską nietoperza. Joker to z kolei nieustannie zmiennokształtny, barwny ptak. Przypomnijcie sobie Jokera w wykonaniu kolejno Phoenixa, Nicholsona i Leto. A teraz Batmana odtwarzanego przez Keatona, Bale’a i Clooney’a. A to tylko filmowe wcielenia. „Joker” Briana Azzarello i Lee Bermejo przedstawia złoczyńcę w sposób, który może zatrwożyć bardziej niż komiksowy standard.
Joker wychodzi z Azylu Arkham. Miasto jednak na niego nie czeka i choć jego imię budzi respekt, to jego interesy zdażyły zostać przejęte przez innych kryminalistów. Nie zamierza on nikomu odpuścić i werbując nową ekipę, odzyskuje co jego. W jej skład wchodzi między innymi Jonny Frost, narrator całej historii. Drobny rzezimieszek, chcący ostatecznie odciąć się od przestępczej przeszłości. Przynajmniej do czasu spotkania tytułowego łotra.
I tu kilka słów wyjaśnienia. Świat przedstawiony w „Jokerze” jest realniejszy od głównego uniwersum DC. Przestępcy Gotham nie są tak przerysowani, choć odstają wystarczająco od normy, aby nie mieć wątpliwości, kto jest kim. Najlepiej widać to po postaci Jokera, która pozornie jest taka sama, ale też zupełnie inna. To nadal morderczy, bezwzględny łotr, siejący postrach na ulicach Gotham. Geniusz w swym fachu z nieodłącznym na poły demonicznym uśmiechem na twarzy. Zmieniają się jednak jego metody walki i pewna estyma bycia. Zamiast wymyślnych gazów, pułapek czy gierek tutejszy Joker stawia na brutalną gangsterkę. Również charakterystyczny wygląd i czarny humor zdają się tylko tłem dla namacalnego zła, które zastąpiło komiksowe szaleństwo. Wrażenie to potęguje odległa obecność Batman, który wydaje się zbyt zajęty nawet dla niego.
Azzarello świetnie gra stałymi motywami świata Batmana i Jokera. Jak już wspomniałem, poznajemy dobrze znane postaci, lecz z filtrem sprawiającym, że bliżej im do świata „Criminal” niż DC. Ciekawy jest narrator. Jonny Frost to przeciętniak w świecie kryminalnym. Samodzielnie nigdy nie dorównałby Two-Face’owi czy właśnie Jokerowi. Rzucony na główną scenę wydarzeń zachodzi daleko, choć z tej branży im dalej, tym trudniej. W kilku miejscach nawet trafnie dokonuje on autopsji natury Jokera. I sam nie mogę wyjść z podziwu, bo pokazanie nemezis Batmana z ludzkiej, pełnej słabości strony wyszło Azzarello naprawdę wiarygodnie. W ulotnych momentach gdzieś znikła mroczna charyzma klauna, odsłaniając człowieka na wskroś szalonego i nieprzewidywalnego.
Gotham to miasto, przy którym Metropolis mogłoby być biedniejszym bratem z jowialnym kosmitą jako obrońcą. Ma ono niemal żywy wielkomiejski potencjał i rozpalającą wyobraźnię historię. Jest za to Nowym Jorkiem, który nigdy nie wydostał się z kryzysu lat 70. Lee Bermejo jest jednym z artystów, którzy najlepiej oddają jego ducha. Jonny Frost przemierzający miasto u boku Jokera i jego bandy nie jest centralną częścią kadrów, a ich elementem, zrównanym z budynkami, zatęchłymi zaułkami i ciągle dominującym cieniem. Nawet w scenach barowych mrok jest silniejszy od neonów i świateł. Jest też kilka niezapomnianych kadrów, zwłaszcza ten z Jokerem opuszczającym Arkham, czy w zgoła mniej widowiskowej sytuacji z Harley.
„Joker” to historia niekanoniczna. I niech chwała będzie włodarzom DC za ten typ historii. Dzięki nim zawdzięczamy najlepsze opowieści, których nie krępuje ciasny gorset zasad i spowinowaceń głównego nurtu. „Joker” to historia zamknięta, choć widać pewne jej motywy w „Batman: Przeklęty”. Nie są to oficjalnie powiązane ze sobą powieści, ale jeśli spodobało ci się jedno, to i polubisz drugie. Choć skłaniam się ku opinii, że niniejszy komiks jest odrobinę lepszy. Warto sięgnąć również po „Luthora”, z którym tworzy dylogię o największych przeciwnikach najbardziej ikonicznych herosów DC.
Dziękujemy sklepowi Gandalf za udostępnienie egzemplarza recenzenckiego. Komiks i inne pozycje superbohaterskie znajdziecie w tej kategorii sklepu internetowego.